TCBC- Kiến nghị Quy hoạch điện VIII

Thông cáo báo chí - Kiến nghị Quy hoạch điện VIII: giải phóng vốn đầu tư tư nhân vào năng lượng sạch và không phát triển điện than mới

THÔNG CÁO BÁO CHÍ

Kiến nghị Quy hoạch điện VIII: giải phóng vốn đầu tư tư nhân vào năng lượng sạch và không phát triển điện than mới

Ngày 31/5/2021, Liên minh Năng lượng bền vững Việt Nam (VSEA) gửi Thư kiến nghị góp ý cho dự thảo Quy hoạch điện Quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 (QHĐ VIII) đến Chính phủ. Đồng thời, trong sáng ngày 31/5, VSEA đã tổ chức tọa đàm trực tuyến “Quy hoạch điện VIII: Những đột phá kì vọng” với sự tham gia của các chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng, môi trường, sức khỏe, tài chính cùng đưa ra ý kiến và chia sẻ kiến nghị cho Quy hoạch điện.

Tại tọa đàm, VSEA kiến nghị Chính phủ chỉ đạo QHĐ VIII ưu tiên thực hiện ngay các giải pháp cải cách ngành điện để giải phóng vốn đầu tư tư nhân vào năng lượng sạch, đồng thời kiên quyết loại bỏ ra khỏi quy hoạch các dự án điện than không được địa phương ủng hộ, tính khả thi thấp, và rủi ro cao. Kiến nghị được đưa ra dựa trên cơ sở phân tích 4 điểm nghẽn cần đột phá như sau:

1. Hạn chế phát triển điện mặt trời trong 10 năm tới là hoàn toàn đi ngược với xu thế của thế giới, lãng phí nguồn tài nguyên tự nhiên, lặp lại bài học đắt giá từ Quy hoạch Điện VII điều chỉnh về sự chậm chễ trong chính sách, bỏ lỡ cơ hội thu hút dòng đầu tư dồi dào từ xã hội.
2. Quy hoạch cần ưu tiên tháo gỡ khó khăn về lưới điện và tăng tính linh hoạt của hệ thống đi kèm đẩy nhanh thực hiện thị trường điện cạnh tranh.
3. Tiếp tục phát triển các dự án điện than mới đến 2045 là trái với xu thế mới của khu vực và toàn cầu, rất khó khả khi vì nguồn tài chính quốc tế cho điện than ngày càng khó hơn, nhiệt điện than ngày càng đắt đỏ hơn, các địa phương và người dân không ủng hộ.
4. Tiếp tục phát triển điện than có thể gây ra hàng loạt hệ lụy với xã hội và nền kinh tế, tăng gánh nặng cho hệ thống y tế và tác động xấu đến sức khỏe của người dân, bất lợi cho hàng hóa của Việt Nam khi xuất khẩu sang các nước bị đánh thuế các bon, gây áp lực và rủi ro cho hệ thống ngân hàng trong nước…

Chia sẻ tại buổi tạo đàm, bà Ngụy Thị Khanh – Giám đốc GreenID kiêm Chủ tịch Liên minh Năng lượng bền vững Việt Nam cho biết: “Chính sách phát triển năng lượng của quốc gia cần quan tâm hỗ trợ sự tham gia và hưởng lợi của các doanh nghiệp nội, chứ không phải chỉ riêng các doanh nghiệp FDI – vốn đã có rất nhiều lợi thế. Quan tâm đến các chính sách cho điện mặt trời phân tán và kết hợp chính là tạo cơ hội phát triển cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam”. Nói về những khó khăn khiến điện mặt trời bị “ghẻ lạnh” sau giai đoạn bùng nổ trong thời gian qua gần đây, bà cho rằng cần phải phân tích đánh giá thực trạng để có chính sách thỏa đáng, khắc phục sự thiếu đồng bộ, ngắn hạn. “Giải pháp căn cơ cần phải làm ngay là xem xét cấu trúc quản trị, ưu tiên đầu tư các giải pháp cho lưới điện. Còn về nguồn điện thì những gì mà người dân và doanh nghiệp làm được thì nên ưu tiên, tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp làm. Đây cũng chính là tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính”.

Bác sĩ Bác sĩ Nguyễn Trọng An – Phó Giám đốc trung tâm Môi trường sức khỏe CHIRAD đã chỉ ra các tác động của nhiệt điện than với sức khỏe với minh chứng cụ thể qua một nghiên cứu mẫu nhỏ tại vùng ven Trung tâm Nhiệt điện Vĩnh Tân. Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ tử vong do ung thư, tai biến và đột quỵ ở khu vực gần trung tâm nhiệt điện Vĩnh Tân tăng lên rất nhanh từ khi trung tâm này đi vào vận hành. Tình trạng này càng đáng báo động hơn khi ô nhiễm không khí có mối liên quan mật thiết tới gia tăng nguy cơ mắc/tử vong do Covid 19.[1]

Với góc nhìn tài chính, ThS. Phạm Xuân Hòe – Nguyên Phó Viện trưởng Viện chiến lược ngân hàng – Ngân hàng Nhà nước cho rằng: “Những dự án nhiệt điện than dang dở chậm tiến độ chủ yếu là do không thu xếp được nguồn vốn. Việc các ngân hàng thương mại cho vay các dự án nhiệt điện than sẽ vượt xa mức cho vay 15% vốn tự có cho một khách hàng hoặc 25% cho một nhóm khách hàng. Điều này sẽ mang đến nhiều rủi ro cho các ngân hàng thương mại, đi ngược lại với xu thế phát triển ngân hàng xanh, ngân hàng bền vững trên toàn thế giới và có thể đe dọa sự phát triển của cả nền kinh tế Việt Nam. Tiếp tục phát triển nhiệt điện than là sự vay mượn của các thế hệ tương lai, chuyển rủi ro cho tương lai.”

Theo nhận định của các nhà khoa học trong nước và quốc tế, thập kỷ này là thập kỷ quyết định vận mệnh của nhân loại và chính sách được ban hành năm nay sẽ quyết định vận mệnh của con người và đất nước Việt Nam trong 10 năm tới. Việt Nam có tạo ra được đột phá trong phát triển năng lượng hay không phụ thuộc rất nhiều vào quyết sách sáng suốt của Đảng và Nhà nước trong giai đoạn này.

Cũng trong buổi tọa đàm, để cổ vũ cho những nỗ lực của cộng đồng trong chuyển dịch năng lượng sạch, VSEA đã phát động cuộc thi Sáng tạo Xanh năm 2021 với 4 hạng mục giải thưởng và tổng giá trị giải thưởng hơn 80 triệu đồng. Cuộc thi nhằm khuyến khích các hoạt động sáng tạo, sáng chế, ứng dụng các mô hình, giải pháp liên quan đến năng lượng theo hướng bền vững, thân thiện với môi trường. Mọi tổ chức, cá nhân Việt Nam có các giải pháp liên quan đến chuyển dịch năng lượng bền vững, được áp dụng tại Việt Nam đều có thể gửi bài dự thư qua email: duthi@mec.org.vn từ 1/6 đến 23h29’ ngày 21/6/2021.

Thông tin liên hệ: Văn phòng Liên minh Năng lượng bền vững Việt Nam (VSEA)

Trung tâm Phát triển Sáng tạo Xanh (GreenID)

Địa chỉ văn phòng: Nhà C1X3, ngõ 6 Trần Hữu Dực, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội

Phj trách truyền thông: Trần Thảo Ly

Điện thoại: 094 746 5315 | Email: lytt@greenidvietnam.org.vn